Wysoka homocysteina przyczyny, skutki i jak obniżyć 12.07.2025 Homocysteina – cichy niszczyciel Twoich naczyń i mózgu Czy wiesz, że wysoka homocysteina może zwiększać ryzyko zawału, udaru, niepłodności i demencji, nawet jeśli Twoje inne wyniki są „w normie”? Choć temat homocysteiny nie przebija się do medialnego mainstreamu, jej znaczenie w profilaktyce zdrowotnej jest kolosalne. W tym artykule rozbieramy temat na czynniki pierwsze: czym jest homocysteina, co oznacza jej wysoki poziom, jakie są przyczyny i jak skutecznie go obniżyć. Czym jest homocysteina? Homocysteina to aminokwas powstający jako produkt pośredni w przemianie metioniny. W prawidłowych warunkach jest szybko przekształcona do innych związków, ale gdy ten proces się zaburzy, jej poziom wzrasta. Nadmiar homocysteiny uszkadza ściany naczyń krwionośnych, promuje stany zapalne i zwiększa ryzyko wielu chorób przewlekłych. Wysoka homocysteina przyczyny – skąd się bierze problem? Wysoka homocysteina przyczyny to temat złożony, bo czynników jest wiele, a często występują jednocześnie: Niedobór witaminy B12, B6 i kwasu foliowego Mutacje genetyczne (np. MTHFR C677T) Dieta uboga w metylatory (np. cholina, betaina) Nadużywanie alkoholu Przewlekły stres i nadmierny kortyzol Choroby nerek Niedoczynność tarczycy Palenie papierosów Wiele z tych czynników prowadzi do zaburzeń w cyklu metylacji, przez co homocysteina nie jest efektywnie przekształcana. Dlaczego homocysteina jest niebezpieczna? Podwyższony poziom homocysteiny może: Zwiększać ryzyko zawału i udaru nawet przy prawidłowym cholesterolu Pogarszać funkcje poznawcze i zwiększać ryzyko demencji Prowadzić do uszkodzenia komórek śródbłonka naczyniowego Zaburzać implantację zarodka i powodować poronienia Wpływać na wzrost stanu zapalnego i stresu oksydacyjnego Dlatego warto badać poziom homocysteiny nie tylko przy problemach sercowo-naczyniowych, ale również przy chronicznym zmęczeniu, zaburzeniach nastroju i trudnościach z koncentracją. Jakie są normy homocysteiny i kiedy zaczyna się problem? poniżej 7 µmol/L – wynik optymalny 7–10 µmol/L – szara strefa powyżej 10 µmol/L – problem: wzrost ryzyka chorób serca i neurodegeneracyjnych Niestety, wielu lekarzy uznaje wartości do 15 za „prawidłowe”, mimo że badania wykazują, że ryzyko rośnie już od wartości >10 – np. w pracy Wald et al. (2002, BMJ). Jak obniżyć poziom homocysteiny? Konkretne strategie Suplementacja B12 (najlepiej metylokobalamina lub hydroksykobalamina) Kwas foliowy (lub metylowany folian, szczególnie przy mutacji MTHFR) Witamina B6 (P-5-P) Cholina (np. z jajek lub w suplemencie jako CDP-cholina) Betaina (np. z buraków lub jako TMG) Wsparcie mikroflory jelitowej (metabolity bakterii wspierają metylację) Redukcja alkoholu i stresu W wielu przypadkach dobrze dobrana suplementacja przynosi efekty już w 6–8 tygodni. Kiedy zbadać homocysteinę? Przy planowaniu ciąży lub poronieniach Przy obniżonym nastroju, zmęczeniu, lękach W przypadku nadciśnienia i chorób serca w rodzinie Gdy występuje mutacja MTHFR Przy diecie roślinnej (częste niedobory B12) Podsumowanie i co dalej? Homocysteina nie powinna być bagatelizowana. Nawet bez objawów, jej wysoki poziom może powoli niszczyć Twój układ nerwowy i sercowo-naczyniowy. Zamiast czekać na pierwsze objawy udaru czy zaburzeń poznawczych, lepiej sprawdzić poziom wcześniej i działać zawczasu. Sprawdź swoje wyniki i podziel się tym wpisem z kimś, kto nie wie nawet, że może mieć problem. Przeczytaj moje inne artykuły np. o Tyrozynie Tyrozyna – działanie, efekty i zastosowanie Źródła naukowe: Wald DS et al., 2002, BMJ EFSA – Homocysteine and cardiovascular risk WHO – B-vitamin intake and cardiovascular health Cochrane Review – Homocysteine-lowering interventions